De Vlaamse Regering wil Vlaanderen uiterlijk tegen 2040 asbestveilig maken. Daarom wordt in de loop van 2022 een asbestattest bij de verkoop van bepaalde woningen en gebouwen verplicht.
Volgens het ministerieel besluit zal een verplicht asbestattest nodig zijn voor elke overdracht waarvan het compromis ondertekend wordt vanaf 23 november 2022. Het gaat om verschillende soorten overdrachten zoals verkoop, schenkingen of fusie van vennootschappen maar geen onteigeningen of erfenissen.
Het is een verzamelnaam voor 6 mineralen met een vezelstructuur die in de natuur worden gevonden. De vezels zijn niet waarneembaar met het blote oog. Omdat asbest goed was voor isolatie, brandwerendheid en verstevigende eigenschappen heeft werd het verwerkt in een grote variatie aan producten. Asbest heeft echter één groot nadeel namelijk dat het inademen van asbestvezels gevaarlijk is voor de gezondheid. Daarom werd het gebruik van asbest is materialen sinds 2001 verboden.
De verplichting zal gelden voor de overdracht onder levenden van elke constructie die gebouwd is vóór het jaar 2001 en waarvan de oppervlakte of de som van de oppervlaktes minstens 20 m² bedraagt. Het bouwjaar dat opgenomen is in de kadastrale legger zal bepalend zijn.
Voor de gemene delen van appartementsgebouwen met gedwongen mede-eigendom zal er pas een verplichting zijn vanaf 1 mei 2025.
Als verhuurder van een pand dat gebouwd is vóór 2001 moet u pas in 2032 beschikken over een asbestattest.
Een asbestattest is het resultaat van een asbestinventarisatie van een gebouw. Het beschrijft welke materialen in het gebouw asbest bevatten, wat de staat is van het asbest en hoe het veilig kan beheerd of verwijderd worden. De eigenaar doet daarvoor een beroep op een gecertificeerde asbestdeskundige. Eens het systeem in werking treedt zal de OVAM een lijst publiceren met deskundigen.
Indien men asbest vaststelt kan de verkoop doorgaan maar zal u rekening moeten houden met een eventuele minwaarde.
Om asbestveilig te zijn zal je bij renovatiewerken enkel eenvoudig bereikbaar asbestmateriaal moeten verwijderen, ook als dat nog in goede staat is. Je mag asbesthoudende materialen ook niet opnieuw insluiten (door bijvoorbeeld een paneel ervoor te plaatsen) want zo worden de risico’s doorgeschoven naar toekomstige generaties. Asbestveilig betekent dus niet asbestvrij.
Wat het zal kosten om asbest te laten verwijderen indien het wordt vastgesteld kunnen we nog niet met zekerheid zeggen. De prijs zal afhangen van de grootte van het gebouw en door de acties die de asbestdeskundige zal moeten ondernemen (bijvoorbeeld het al dan niet nemen van stalen). Men vermoedt dat voor een gemiddeld woonhuis de prijs zal schommelen tussen de 350 à 400 euro. Daarbovenop zal nog een retributie komen van OVAM en de certificatie-instelling. Het is dus nog wachten op een duidelijkere prijssetting.
Indien je echt zeker wilt zijn doe je best beroep op een erkend testlabo. Een laboanalyse kost ongeveer 40 euro en zal je met zekerheid weten te zeggen of bepaalde materialen al dan niet asbest bevatten.
Op de figuur hieronder van OVAM zie je de meest courante toepassingen.